Eén van de meest markante gebouwen van Stedum was de borg. In Stedum is nu nog steeds goed te herkennen waar de borg was. In het midden van het dorp is een vierkant grasveld, omringd met een gracht en met vier grote bomen op het grasveld. Dit was de borg met daaromheen de binnengracht. De vier bomen geven het binnenplein weer van de laatste borg. Naast dit grasveld is de Borgweg het meest zichtbaar, een laan van lindes. In het dorp is het nog een enkele rij, buiten het dorp is het de oorspronkelijke dubbele rij lindes.
Op de vogelvlucht-tekening van Anco Wigboldus is goed te zien hoe groot de borg met bijgebouwen en tuinen was. Dit was echter niet de originele borg. Er zijn in ieder geval drie borgen geweest, misschien zelf vier. De eerst beschreven borg is de borg van Eppo Nittersum, waar de borg ook zijn naam van krijgt: Borg Nittersum. Op basis van documenten wordt aangenomen dat hier in ieder geval vanaf 1389 een borg staat. In 1401 wordt er veel land in de omgeving van de borg gekocht waaruit je kunt afleiden dat er een belangrijk gebouw, een borg, moet hebben gestaan. Deze borg is door de Spanjaarden in 1579 verwoest. Egbert Clant, de eigenaar van de borg toen, was een voorstander van de hervorming en moest vluchten naar Oost-Friesland. Waarschijnlijk als vergeling is de borg vernietigd. In 1594 wordt er een nieuwe borg gebouwd, nu door Eilco Clant, een voorvader van Adriaan Clant. In 1594 staat er een nieuwe borg die daar blijft staan tot 1669. Johan Clant laat de borg slopen en bouwt er een deftig herenhuis die na 2 jaar klaar is. Na de familie Clant zijn er nog verschillende adellijke families die wonen op de borg, zoals Lintelo en Gerlacius. In 1818 wordt de borg gesloopt maar een groot deel van de gebouwen en tuinen zijn nog intact rond 1930. Daarom is het nu goed bekend hoe de omgeving van de borg eruit heeft gezien. Om een goed beeld te krijgen van de borg is het interessant om de maquette te bezoek die staat onder het orgel in de Bartolomeüskerk. Deze maquette is door de heer van der Veen gemaakt tussen ’71 en ’73. Hij heeft deze gemaakt aan de hand van de oorspronkelijke tekeningen. Deze tekeningen zijn nooit helemaal uitgevoerd. Links en rechts van het binnenterrein zijn twee vleugels ontworpen maar nooit gebouwd. Op een ansichtkaart uit 1782 is dit ook te zien. |
|